آخرین بروز رسانی: 6ام شهریور, 1401
تعداد بازدید: 8,708

مقاوم سازی ساختمانها در برابر آتش توسط سیستم های آتشبند غیرعامل

مقاوم سازی ساختمانها در برابر آتش توسط سیستم های آتشبند غیرعامل

در این مقاله قصد داریم خواص و مشخصات اصلی مواد آتشبند و به اختصار، آزمایشات انجام شده بر روی آنها بپردازیم. اما قبل از آن ضروری است که به اهمیت محافظت ساختمان در برابر حریق اشاره داشته باشیم. در زمان آتش سوزی، سیستم های محافظت غیرعامل مانند آتشبند هیلتی در کنار سیستمهای عامل، وظیفه اصلی حفاظت و نگهداری ساختمان در برابر حریق را برعهده دارند. آتش عامل مخرب مهمی است که در صورت عدم مقاوم سازی ساختمان در برابر آتش، سرایت آن و انتشار گازهای سمی و دود، موجب ایجاد خسارات جانی و مالی جبران ناپذیر می گردد. بدین جهت در کشورهای صنعتی برای جلوگیری از این خسران، استفاده از محصولات آتش بند در کلیه ساختمانهای مسکونی، عمومی، بیمارستانها و مراکز صنعتی و تولیدی، امری مهم تلقی می گردد که ضرورت نصب این سیستمها، براساس میزان اهمیت ساختمان متغیر می باشد. نیاز به حفاظت از انواع ساختمان ها شامل:

1. اماکن عمومی: دشواری و طولانی بودن زمان تخلیه افراد از ساختمانهای عمومی، مانند: مراکز تجاری، مترو، بیمارستان، هتل، فرودگاه و ساختمانهای بلندمرتبه

2. اماکن امنیتی: به دلیل وجود اطلاعات یا مدارک با ارزش معنوی یا فرهنگی مانند: موزه، کتابخانه، مراکز اسناد، خزائن بانکها و مراکز دیتاسنتر

3. اماکن صنعتی: کارخانجات تولیدی، مانند: سد و نیروگاه، نفت و گاز، سیمان، فولاد، مس و… می باشد. ساختمانها و تاسیساتی که آتش سوزی در آنها موجب انتشار گسترده مواد سمی و مضر، در کوتاه مدت و دراز مدت برای محیط زیست می شوند، نیز جزء ساختمانهای پراهمیت منظور می گردند. انواع خسارات وارده:

  • تلفات جبران ناپذیر انسانی به دلیل حضور عوامل تولید
  • خسارات مربوط به ضایعات مواد اولیه
  • خسارت انفصال قراردادهای فروش یا جرایم مربوطه
  • هزینه های سنگین تعمیرات و بازسازی که به دلیل مسائل تحریم، در شرایط حاضر هزینه های خواب تولید و تعمیرات را چند برابر می کند.

در همه این سازه ها؛ دود، گاز، حرارت و شعله های آتش از طریق نقاط ضعیف (در قسمت بندی های حریق) خارج می شوند. لذا طبقه بندی فضاها، به جهت مقاوم سازی آنها با مواد آتش بند حائز اهمیت می باشد. چرا که با نصب مواد آتش بند در آنها، از اینکه هر بازشو به میزان مطلوب مقاومت در برابر آتش رسیده باشد، اطمینان حاصل میشود. در ادامه، این طبقه بندی براساس استانداردهای ساختمانی IBC و NFPA در سه گروه شرح داده شده است:

Through Penetration

بازشوهای تاسیساتی موجود در رایزرها، خروجی اتاق های برق، کنترل و نیز خروجی موتورخانه که از آنن ها حجم زیادی از لوله های فلزی، پلاستیکی، کانال های تهویه و سینی کابل عبور می کند، شام این دسته می شوند. به طور مثال برای پوشش بازشوهای موجود در این گروه می توان به محصولات فایراستاپ CP 670، CP 636 و CP 606 اشاره کرد.

Construction Joints

درزهای اجرایی که معمولا برای تغییرات دما در ساختمان ها در نظر گرفته می شوند، شامل این دسته هستند. مهم ترین مشخصه ماده ای که در این درزها قرار می گیرد، انعطاف پذیری بالا در محل درز و نیز چسبندگی با متریال پایه می باشد. سه ماده CP 601S، CP 606،CFS-SP-WB

Curtain Wall

در هنگام وقوع حریق، فضای پشت نمای ساختمان (حدفاصل فضای بین نما و انتهای دال) مانند یک دودکش عمل می کند و سریعا دود، گازهای سمی و شعله های حریق را در طبقات فوقانی منتقل می کند. در آن زمان نمای فلزی ساختمان که معمولا صفحات شیشه ای روی آن قرار دارد، بعد از مدتی تغییر شک می یابد. به طور مثال ماده CFS-SP-WB در این گروه می باشد.

خواص کلی مواد آتش بند

  • از آنجایی که مسئله مقاومت دراز مدت، برای محصولات آتش بند، بیشتر از دیگر محصولات ساختمانی حائز اهمیت می باشد، انتظار میرود که حفاظت ساختمان در برابر آتش، در طول عمر مفید سازه صورت گیرد. از این رو کلیه مواد آتش بندهیلتی دارای تست و تاییدیه عملکرد و طول عمر، به مدت حدودا 30 سال از لابراتوارهای استاندارد DIBT و DAfSTB می باشد. کلیه تاثیرات ناشی از تغییرات دما، حرارت، رطوبت، تابش نور آفتاب بر این مواد تست شده است.
  • این مواد دارای تاییدیه های مختف از موسسات استاندارد DIN، BS، ASTM و لابراتورهای معتبر حریق مانند FM، UL و Warrington می باشند. قابلیت جستجوی آنلاین در وبسایت UL.COM برای این مواد وجود دارد.
  • کلیه مواد مصرف شده خاصیت دودبندکردن، عملکرد مشخص در برابر رطوبت و ایزولاسیون صوتی را نیز دارند.
  • پارامترهای میزان مقاومت در مقابل حریق (Fire-Rating)  و میزان عبوردهی دما (Temp-Rating)

پارامترهای اندازه گیری مقاومت در برابر آتش:

مقاومت در برابر حریق – ایزولاسیون (طبقه بندی T):

توانایی یک المان سازه ای برای عایق بندی در برابر حرارت، شعله و گاز را اندازه گیری می کند.

مقاومت در برابر حریق (طبقه بندی F):

 توانایی یک المان سازه ای در برابر آتش برای جلوگیری از نفوذ شعله و گاز را اندازه گیری می کند.

طراحی سازه (ظرفیت باربری):

پایداری یک المان سازه ای در برابر آتش را اندازه گیری می کند.

آزمایشات صورت گرفته روی محصولات آتشبند هیلتی به شرح ذیل می باشد:

  • تست طول عمر
  • نفوذناپذیری دود و گاز
  • ایزولاسیون صوتی
  • مقاومت مشخص در تماس با آب
  • قابلیت رنگ شدن
  • انعطاف پذیری
  • رشد قارچ و کپک
  • مقاومت در برابر مواد شیمیایی
  • ضریب هدایت الکتریکی

سیستم های فایر استاپ هیلتی شامل سه جزء می باشد:

  • خاصیت منبسط شوندگی (Intumescing chemical)

موادی هستند که وقتی در معرض آتش قرار می گیرند، حجیم شده و چگالی آن و

کاهش می یابد. به اصطلاح پف می کند و نوعی حالت عایق در محل حریق بوجود و

می آورند.

 (CP 648, CP 643, CP 620)

  • خاصیت خنک کنندگی (Ablative reaction)

این مواد حرارت زیادی را از حریق جذب می کنند که در مجاورت حرارت، از این

مواد آب تولید میشود و سطح حریق خنک می گردد.

(CP 670, CP 679)

  • خاصیت عایق کنندگی (Insulation)

در زمان حریق به هیچ وجه نمیسوزد و مانع انتقال دما از یک سمت به سمت دیگر

می شوند.

(636 CP)

  • خاصیت کربن سازی (Carbonization)

در مجاورت حریق، یک لایه کربن در سطح محل حریق تولید کرده و مانع انتقال حرارت به لایه های زیرین و سمت مقابل بازشو می شود.

(CP606)

  • خاصیت رقیق کنندگی اکسیژن (Dilution of oxygen)

در محل حریق اکسیژن موجود را جذب می کنند و باعث رقیق شدن اکسیژن در

محل می شوند.

(CP 670,CP678)

برای فراهم کردن عایقی ماندگار و پوششی مناسب در منافذ، بازشوها و درزهای موجود در فضاهای جداشونده ساختمان، سیستم های آتشبند مورد نیاز می باشد. این مواد با توجه به مشخصات شیمیایی و نیز تست هایی که روی آن ها انجام می شود می توانند در زمان حریق، بین یک تا چهار ساعت از عبور حریق، نفوذ دود و گازهای سمی از یک فضا به فضای دیگر جلوگیری کنند.

در سنوات گذشته در ایران، همگام با پیشرفتهای صورت گرفته در سطح جهانی، مواد آتش بند با توجه به اولویت ساختمان های صنعتی، مورد استفاده قرار گرفته و هم اکنون در ساختمانهای شهری نیز جزو موارد حائز اهمیت سازمان آتش نشانی می باشد.

شرکت مادوی ( هیلتی ایران ) از پیشگامان ارائه و اجرای این سیستم در ایران به شمار می رود و در این راستا در پروژه های متعددی در سطح کشور مشارکت نموده است. بازدید از پروژه و ارائه پیشنهاد فنی و اقتصادی توسط تیم مهندسی، بخشی از خدمات این شرکت می باشد.

دسته‌بندی: مقالات